برنامه رادیویی گنج سعادت

برخی فکر می‌کنند زهد یک امر مستحبی است نه واجب و لازم!

 البته ما خیلی گرفتار شدیم دست ما بود که گرفتار نشویم شاید بتوانیم بگوییم عمداً خودمان را گرفتار کردیم اصلاً نقشه نداشتیم برخی فکر می‌کنند زهد یک تشریفات است یا یک تجربه شخصی است یک تکلیف دینی نیست ما زهد را ساده گرفتیم ما زهد را انتخابی دیدیدم.

خطا در معرفی افراد زاهد

یا آنجا هم که درباره زهد، تلقی داشتیم تلقی ما غلط بود یا زهد را بد معرفی کردیم یا هر موقع خواستیم عمل کنیم بد عمل کردیم خواستیم یک سری از شخصیت‌ها را به عنوان زاهد برای خودمان الگو بگیریم اشتباه کردیم اینها اصلاً این کاره نبودند آمدیم دین و دینداری خودمان را با این افراد تنظیم کردیم بعداً فهمیدیم اشتباه کردیم و چقدر صدمه دیدیدم و چقدر در معرفی این افراد به‌عنوان زاهد اشتباه کردیم چوبش را هم خوردیم و تاوانش را هم دادیم و اگر ادامه بدهیم همچنان باید چوبش را بخوریم و تاوان دهیم که آن‌قدر که غیر معصوم را به عنوان زاهد معرفی کردیم معصوم را معرفی نکردیم این‌قدر که از متن زندگی دیگران الگوی زهد می‌خواستیم بگیریم از متن شریعت نگرفتیم این مباحث زهد که گذشت در متن شریعت بود و به اندازه مجال گفتیم والا اگر بیرون از حوصله مخاطب نبود شاید بیشتر از یک سال بشود از متن شریعت در مورد زهد گفت این ظرفیت بزرگ، موجود است؛ ولی ما حواسمان نبود و علی‌رغم این همه اطلاع‌رسانی خدا، جدی نگرفتیم و مبتلا شدیم و برخی مواقع می‌نشینیم و می‌گوییم خوش به حال گذشته و ما گرفتار و مثلاً می‌گوییم ای کاش در گذشته بودیم با اینکه اگر همین الان، آینده را به گذشتگان نشان می‌دادیم آن‌ها هوس می‌کردند بیایند اینجا در این دوره.

دین اسلام باید سر جای خودش بماند واسطه ادراکات انسانی با واسطه، بی‌واسطه باید فهمیده شود ولی عقل و خیال و حس نباید بیایند وسط و به این دین دست بزنند و تصرف بشود نباید دین کپی‌برداری شود نباید شبیه‌سازی شود نباید به اسم بدعت و نوآوری دست بخورد و در نتیجه دین، تصرف بشود.

زهد در نماز

 نماز سر جای خودش باید باشد و نباید در آن تصرف کرد ولی چرا نشود زندگی شکل نماز بشود چرا نشود زندگی شبیه سجده بشود؟!

در نماز وقتی می‌گوییم زاهد باشیم یعنی از هر چیزی که خداست مبرا باشیم تا درون ما مسجد درست شود تا قبله معلوم بشود تا معهلوم بشود ما رو به قبله هستیم یا نیستیم زهد در نماز به معنای پرهیز از دنیاست می‌خواهد زرق و برقی که می‌شناسیم داشته باشد یا نداشته باشد.

زهد در نماز یعنی پرهیز از دنیاست کدام دنیا؟! هر چیزی که به نماز ما لطمه می‌زند می‌خواهد زرق و برق داشته باشد می‌خواهد نداشته باشد.

در نماز حرف این است که غیر خدا، دنیاست حتی دنیا خودم هستم و باید از خودم هم زاهدانه رد بشوم؛ به قول عزیزان اهل معرفت، غیر خدا، بت است حتی خودم توجه به غیر خدا رو برگردان از قبله به حساب می‌آید زهد در نماز یعنی عدم توجه به غیر خدا عدم علاقه به غیر خدا، عدم تمایل به غیر خدا، محسوس یا متخیل یا معقول، اسمش هر چه که باشد در هر مرتبه انسانی که باشد بیرون از خودم در خودم حتی باید مراقب باشم مشغول پرستش خدای مفهومی ذهنی خودم نشوم این است معنای نماز زاهدانه مفهوم پرست نباشم در مفاهیم ذهنی دور نزنم خدای خیالی نپرستم در نماز زاهدانه باید اینجور باشیم ظاهر و باطن و حقیقت ما در همه لایه‌های دین باید رو به قبله و رو به صاحب قبله باشد نماز، کناره بودن از هر چه که غیر خداست حتی خودم، زهد این قدرت را دارد که با شریعت این کار را انجام دهد و زندگی ما را در کنار ترک محرمات و انجام واجبات به شکل نماز در بیاورد و اصلاً بفرمایید همه زندگی ما وشصت سال زندگی ما یک سجده برای ما ثبت بشود.

خوشا آنانکه الله یارشان بی   بحمد و قل هو الله کارشان بی

خوشا آنانکه دائم در نمازند   بهشت جاودان بازارشان بی

منبع: برنامه گنج سعادت تاریخ پخش در رادیو معارف 16 بهمن 1402 ساعت 18

 به قلم مسعود رضانژاد فهادان